• De historie van de SVDU

    Hoe het allemaal begon....

    De oprichting (1926)
    Op donderdagavond 25 maart 1926 hadden een aantal scheidsrechters een ruimte gereserveerd in de bovenzaal van een café aan de Voorstraat in Utrecht waar nu de City bioscoop is gevestigd. Zij hadden hier een discussiebijeenkomst belegd uit een gevoel van onvrede over de werkwijze en het beleid die enkele leden van de scheidsrechterscommissie volgden binnen de toenmalige U.P.V.B., die wij nu als KNVB district West I kennen. Het opperhoofd bij de U.P.V.B. in die tijd was de heer G.C.D. van Dijk.

    Hoewel begrijpelijk was dat geen leden van die scheidsrechterscommissie waren uitgenodigd, bleek reeds voor het vastgestelde aanvangsuur (20.00 uur) dat toch twee kopstukken van de U.P.V.B. in de zaal aanwezig waren. Een van hen opende zelfs ongevraagd deze bijeenkomst met de opmerking om de klachten die de commissieleden ter ore waren gekomen nu maar eens naar voren moesten worden gebracht. Spoedig kwamen de tongen los en diverse scheidsrechters hekelden de werkwijze van de scheidsrechterscommissie. Een gebrek aan doorstroming en een grote mate van vriendjespolitiek binnen die scheidsrechterscommissie waren de voornaamste grieven waarmee de beide U.P.V.B-ers werden geconfronteerd. Het enige commentaar dat na een uur vergaderen van de beide commissieleden werd vernomen, was dat het beleid van de commissie was aangevallen en dat daarover geen recht tot discussie bestond. Daar beide commissieleden wel inzagen dat verder discussiëren zinloos was, stelde degene die de bijeenkomst had geopend dat het verder geen zin had om hier bijeen te blijven, daarbij zijn woorden kracht bijzettend met een forse hamerklap. Dit was echter helemaal niet naar de zin van de aanwezige scheidsrechters. Bijna onmiddelijk nadat de hamerklap had geklonken stond scheidsrechter M. Staal op. Hij liep resoluut naar de tafel, pakte de hamer op en sprak de historische woorden "En ik heropen deze vergadering". Direct hierop verlieten de twee commissieleden geïrriteerd de zaal. Een voor die tijd revolutionaire daad van deze scheidsrechters ten opzichte van de gevestigde macht. De bijeenkomst werd vervolgens voortgezet onder leiding van M. Staal, waarmee de daadwerkelijke oprichting van de V.U.S. (Vereniging van Utrechtse Scheidsrechters) een feit werd. De naam V.U.S. werd later gewijzigd in die van S.V.D.U.

    Een moeilijke start
    Tot de oprichters van de V.U.S. behoorden behalve M. Staal de heren W. v.d. Bijl, F. v.d. Arend, P. v.d. Laan, W. v. Buuren, M. Smorenburg en V. Tunzi. Natuurlijk zijn er nog diverse anderen geweest waarvan niet alle namen meer te achterhalen zijn. Het eerste bestuur bestond uit: J. Vastenburg (voorzitter - foto rechts), A.C. Smorenburg (secretaris), W. van Geelkerken (penningmeester) en V.d. Arend, Vader, Van Wely en Oliekan. De contributie werd vastgesteld op fl. 1,50 per jaar. Een eerste overzicht uit het kasboek van die tijd is zorgvuldig bewaard gebleven!

    Aanvankelijk werd na de oprichting van de V.U.S. door de U.P.V.B. gedreigd, dat scheidsrechters die hiervan lid werden zouden worden geboycot. U.P.V.B. secretaris H.J. Hamers, die in de Utrechtse Gildstraat een sigarenwinkel runde, sprak zelfs publiekelijk de banvloek uit over de V.U.S. en in het blad Stichtse Sport van 13 april 1926 werd vernietigend naar de V.U.S. uitgehaald. Ook waren diverse arbiters die sympathie voor de V.U.S. hadden niet direct bereid om lid te worden uit angst door de U.P.V.B. geroyeerd of uitgesloten te worden. Ondanks deze moeilijke start was de situatie niet meer omkeerbaar. Ook vanuit de U.P.V.B. drong dit besef langzaam door. In een gesprek met de V.US. op 25 februari 1927 werd zelfs van deze zijde de erkenning een feit, met de woorden dat "de geforceerde geboorte en moeilijke bevalling toch een gezond kind had opgeleverd". Na een jaar was de V.U.S. gegroeid van 29 naar 58 leden. De meeste vergaderingen werden bij bestuurslid Staal thuis gehouden drie hoog achter aan de Biltstraat. Toch hing er ook een bepaalde "kilte" in de nieuwe vereniging. Reden waarom er contacten werden gelegd met andere nieuwe groeperingen zoals de scheidsrechters uit Amsterdam, Rotterdam en Gorinchem. Er werden zomerwedstrijden georganiseerd en ervaringen uitgewisseld. Uit die contacten is op 29 mei 1932 de Nederlandse Scheidsrechtersbond ontstaan, waarvan de naam al spoedig werd omgedoopt in C.O.V.S.

    Na Vastenburg werden achtereenvolgens A. Wennekes, F. v.d. Arend en A.C. Smorenburg voorzitter. Onder hun leiding groeide het "kind" voorspoedig. Met voorzitter Van Doorn verdwenen de wilde haren bij de V.U.S. en werd de vereniging verder uitgebouwd. In 1933 splitsten de scheidsrechters uit het Gooi zich af van de V.U.S. welk voorbeeld door de Amersfoortse collega's in 1936 werd gevolgd. De naam V.U.S. is toen ook gewijzigd in die van S.V.D.U. A. Murman hanteerde de voorzittershamer vervolgens van 1937 tot 1945. In de oorlogsjaren 1940-1945 was er van georganiseerde activiteit binnen de S.V.D.U. uiteraard praktisch geen sprake. Een moeilijke periode waarin diverse scheidsrechters een actieve rol binnen het Nederlandse verzet hebben vervuld. Vlak voor de bevrijding resulteerde dit zelfs in de arrestatie van voorzitter Murman door de bezetters. Gelukkig heeft hij de bevrijding ongeschonden mee kunnen maken. Helaas hebben diverse andere S.V.D.U.-ers de oorlog niet overleefd.

    Hoe het verder ging (1945-1966)
    Op de eerste clubavond na de bevrijding in het Haagsche Koffiehuys op het Vredenburg in Utrecht werden alle S.V.D.U.'ers onder aanvoering van Dolf Haagman (de vader van Bob en Max) met gejuich ontvangen. Na de oorlogsperiode kwam de vereniging tijdens de wederopbouw in Nederland weer volledig tot bloei. Voorzitter J.J. v.d. Kaa was degene die ieder binnen de S.V.D.U. hiervoor wist te inspireren. De clubavonden waren zoals gebruikelijk in deze jaren altijd goed bezocht. In het begin zoals reeds vermeld in het Haagsche Koffiehuys en later in Huize Sint Jan aan de Janskerkhof in Utrecht. De trainingen werden in die tijd afgewerkt in een school aan het Koekoeksplein. Een vast evenement was ook de avondvierdaagse waaraan met een behoorlijke delegatie S.V.D.U.'ers werd deelgenomen. 

    25 jarig jubileum (1951)
    Het resultaat was dat hij bij het 25-jarig bestaan in 1951 de S.V.D.U. aan de voetbalwereld een kerngezonde scheidsrechtersvereniging kon presenteren, waarbinnen veel vriendschap en saamhorigheid aanwezig waren. Dit eerste jubileum werd uitbundig gevierd met een receptie en een diner in het Haagsche Koffyhuis op het Vredenburg en een jubileumrevue met een daverende feestavond in het voormalie N.V.-Huis aan de Oude Gracht in Utrecht. Het revuegezelfschap stond onder leiding van bekend Kampongman M. (Tinus) Welle.

    Vervolgens werd de S.V.D.U. geleid door de voorzitters W. kernkamp en J.B.P. Biegelaar waarna Dick van Rhenen het roer overnam. 
    In 1954 deed het betaalde voetbal in Nederland zijn intrede. Binnen de S.V.D.U. waren hierdoor weinig veranderingen merkbaar. Een aantal scheidsrechters wist naar de betaalde sector door te stromen. Eén S.V.D.U.'er werd echter de onverbiddelijke topper. Joop Martens heeft met negen A interlands, 20 Europacupduels en een onnoemelijk aantal internationale wedstrijden op zijn naam een enorme staat van dienst als S.V.D.U.'er.

    De verhoudingen met de COVS en KNVB waren prima. Binnen de COVS was regelmatig een SVDU afgevaardigde in het bestuur vertegenwoordigd. Het organiseren van ontspannings- en feestavonden in de jaren 50 en 60 was bij de S.V.D.U. ook toen al in goede handen. Op verschillende locaties zoals Dansschool Cornelise, de bekende zaal Trianon aan de Oude Gracht en het Hercules-paviljoen in Utrecht, maar ook in restaurant "Het Kalfje" in De Bilt werden in die jaren de traditionele Wildavonden al georganiseerd. De historie vermeldt, dat de S.V.D.U.'ers hier te voet naartoe gingen. Of dit na afloop ook nog lukte is helaas niet bekend.

    40 jarig jubileum (1966)
    Met Dick van Rhenen aan het roer ging de S.V.D.U. zich vervolgens opmaken voor het 40 jarig jubileum in 1966. Onder aanvoering van Henk Gennissen werd een jubileumcommissie samengesteld. Op 25 maart 1966 werden vervolgens in een buitengewone Algemene Vergadering diverse leden voor hun verdiensten onderscheiden waarna de oudejaarsavond met oliebollen kon worden gevierd. 's Morgens voor de viering van het 40 jarig bestaan volgde een kranslegging door het bestuur op het graf van een van de eerste S.V.D.U. voorzitters J. van Doorn. Vervolgens een receptie in restaurant Esplanade en als slotstuk was er een daverende feestavond in de Stadsschouwburg van Utrecht. Met de uitgave van een zeker voor die tijd professioneel uitgevoerd jubileumboek, waarin toen nog gewoon met een grote sigarettenreclame mocht worden geadverteerd, kon de S.V.D.U. wederom op een geslaagde jubileumviering terugzien.

    Periode 1966-1976
    "Slechts" 10 jaar verstreken voor de S.V.D.U. tot de halve eeuw werd bereikt. De tijd van The Beatles en de Flower Power waren kenmerkend voor deze jaren, waarin veel gehoorde begrippen als inspraak en democratische besluitvorming ook binnen de muren van bestuurskamers bij sportverenigingen doordrongen. Henk Gennissen was na een lange periode van secretaris en vice-voorzitter tot voorzitter geworden en leidde de S.V.D.U. kundig en stabiel. Toch werden er ook tegenslagen geïncasseerd. In 1972 stapte de scheidsrechters van de groep Zeist uit de S.V.D.U. om zich als zelfstandige COVS groep te manifesteren. Een aderlating van een behoorlijke groep leden. Positief was in 1973 de geboorte van het eigen clubblad de SVDU-er. De clubavonden werden inmiddels gehouden in Huize Olympia aan de Amsterdamsestraatweg in Utrecht, waar Bep van der Scheur zich een voortreffelijk gastheer voor de S.V.D.U'ers toonde. In die tijd werden de Wild- en Eieravond onder andere op de pas geopende Kunstijsbaan in Overvecht georganiseerd.

  • Huize Olympia aan de Amsterdamsestraatweg in Utrecht



    50 jarig jubileum (1976)
    In 1976 kon de S.V.D.U. op gepaste wijze het 50-jarig bestaan gaan vieren. Uiteraard werden de voorbereidingen in gang gezet door een jubileumcommissie die dit keer onder voorzitterschap stond van de gelouterde Joop Martens. Op zaterdag 10 april 1976 werd dit feit groots gevierd in het Jaarbeurscongrescentrum in Utrecht. Een grote jubileumloterij heeft hierbij mede tot financiering toe bijgedragen. Ook nu werd weer een speciale jubileumeditie vervaardigd, waarin het wel en wee van de S.V.D.U. stond opgetekend. Tijdens de jubileumreceptie ontving voorzitter Henk Gennissen bijna alle versierselen die maar denkbaar zijn. De ridderorde van Oranje Nassau, de gouden KNVB speld en de Gouden Scheidsrechter. Ook Jos van Pelt ontving laatstgenoemde onderscheiding.

    Smaak te pakken
    Na alle grote activiteiten tijdens de hiervoor omschreven jubilea had men binnen de S.V.D.U. de smaak voor dit soort vieringen blijkbaar goed te pakken. Bij het 55-jarig bestaan in 1981 was er op 23 maart al weer een reünie georganiseerd in Huize Olympia met twee dagen later gevolgd door een grote feestavond in Bar Dancing De Diligence in Maarssen, waarbij de uitnodiging laat weten dat de muzikale omlijsting in handen was van de bij iedereen in die jaren bekende Sunny Siders. Na de volgende vijf jaren was er natuurlijk weer het 60-jarig bestaan dat ook weer aanleiding gaf tot festiviteiten. Inmiddels schrijven we hier over het jaar 1986, waarin de S.V.D.U. inmiddels kon beschikken over een eigen schitterende locatie: het S.V.D.U. Paviljoen. Met de jubileumcommissie onder voorzitterschap van Harry Melsen werd weer een feestpakket samengesteld. Een receptie in het eigen Paviljoen leidde de festiviteiten in. Het "bobo" volk was onder andere vertegenwoordigd in de persoon van de Utrechtse wethouder Pot van sportzaken. Wederom een reünie met dit keer een rondvaart door de Utrechtse grachten, gevolgd door een boerenkoolmaaltijd en natuurlijk een afsluitende feestavond. Opmerkelijk stijlvol was de outfit bij dit jubileum van het S.V.D.U. bestuur onder voorzitterschap van Herman Servaas. Voor de financiën was ook nu weer een grote loterij georganiseerd, waar een auto (3-deurs Peugeot 205) als hoofdprijs de blikvanger was. Vreemd genoeg ging vervolgens het 65- en 70 jarig bestaan binnen de S.V.D.U. zonder noemenswaardige activiteiten voorbij. Inmiddels was Rien van Viegen in deze periode als voorzitter binnen de S.V.D.U. actief geworden. Geen rustige periode waarbij zelfs uit zijn mond de uitspraak "het is voor de S.V.D.U. vijf voor twaalf" werd gehoord. 

    Vanaf 2001 wordt de historie nog verder aangevuld.